INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Biernacki Gabrjel Józef Alojzy (1774–1834), generał brygady. Ur. 18 III w Kołdowie, w pow. kaliskim, był synem Kazimierza. Otrzymał staranne wykształcenie. Od wczesnej młodości wszedł do wojska polskiego. Jako towarzysz II wielkopolskiej brygady kawalerji narodowej (od 1 III 1789) brał udział w wojnie 1792, oraz w insurekcji kościuszkowskiej, uczestniczył w obronie oblężonej Warszawy. Po upadku powstania opuścił szeregi, przez Getyngę udał się do Włoch i już w lutym 1797 r. występował w legjonach włoskich jako por.-adjutant 4. bataljonu legji włoskiej. Przeniesiony do sztabu 10 IV 1797 i awansowany na kapitana, należał do szeregu zaufanych oficerów gen. Dąbrowskiego. W tym charakterze był wysłany B. razem z mjr. Kazimierzem Konopką do Paryża dla nawiązania kontaktu z Kościuszką i dla uzyskania poparcia ze strony ministra wojny, gen. Bernadotte. Od 15 I 1799 pełnił służbę szefa szwadronu w pułku jazdy legjonów, a przeniesiony 20 XI 1800 do piechoty jako szef bataljonu, dowodził 7. bataljonem legji. Wziął udział we wszystkich ważniejszych bitwach na ziemi włoskiej, dn. 5 VII został ranny nad Mincio. 18 VIII 1802 wziął B. dymisję i powrócił do kraju, gdzie wstąpił w związki małżeńskie z Katarzyną Stokowską. Do szeregów wojska polskiego powrócił z chwilą wkroczenia armji francuskiej do Wielkopolski. Był jednym z głównych organizatorów wystąpień powstańczych w Kaliszu w listopadzie 1806, następnie, użyty przez Dąbrowskiego w charakterze organizatora 5 p. p. (pierwszego legji kaliskiej), dowodził nim aż do czasu nominacji na to stanowisko Walentego Skórzewskiego. Brał udział w l. 1806–7 w kampanji pruskiej, w oblężeniu Grudziądza i Gdańska. Wskutek starć z gen. Zajączkiem, szefem sztabu II legji Kosseckim i pułk. Skórzewskim opuścił B. II legję i został mianowany 20 IV 1807 majorem 6. pułku jazdy. Przy reorganizacji wojska w końcu 1807 otrzymał 3 listopada dymisję i powrócił na rolę. Wyrwały go stamtąd wypadki 1809 r. Mianowany pułkownikiem (16 IV 1809) i organizatorem siły zbrojnej w departamencie kaliskim, zorganizował obronę rzeki Warty i wstrzymał na tej linji luźne oddziałki wojska austrjackiego. W czasie kampanji austrjackiej 1809 r. uczestniczył w działaniach korpusu gen. Dąbrowskiego jako dowódca grupy. Za akcję w kampanji 1809 został B. ozdobiony krzyżem kawalerskim orderu wojskowego polskiego. Po wojnie zwolniony z wojska, osiadł w majątku Naramsice pod Wieluniem. W r. 1811 powołany na stanowisko dowódcy i organizatora gwardji narodowej, czynnej w departamencie kaliskim, zorganizował ją w sile bataljonu. Był to jeden z najlepszych oddziałów tej formacji obywatelsko-wojskowcj. W r. 1812 został B. obrany posłem na sejm. Po rozwiązaniu gwardji narodowej czynnej i wcieleniu jej do wojska regularnego był początkowo mianowany komendantem placu w Piotrkowie, a następnie przeniesiony do Torunia, gdzie jako komendant placu (od 8 VII 1812) przetrwał cały okres kampanji 1812 r. W związku z ogłoszeniem pospolitego ruszenia pod koniec 1812 był dowódcą tej formacji w departamencie kaliskim. Dowodząc kawalerją pospolitego ruszenia w potyczce pod Stawiszynem 13 lutego 1813, ranny kilkakrotnie, dostał się wówczas do niewoli rosyjskiej. Po powrocie wojsk polskich z Francji był w r. 1814 wysyłany przez Dąbrowskiego do Berlina w związku z pertraktacjami wiedeńskiego kongresu. Przy reorganizacji wojska otrzymał 28 października 1816 dymisję i osiadł w Kaliskiem. W l. 1818 i 1820 obierany posłem na sejm, należał B. do stronnictwa tzw. »Kaliszan« i był w gronie zaufanych Wincentego Niemojowskiego. Od 1820 do 1830 zajmował stanowisko prezesa Ziemstwa Kredytowego w Kaliszu. Należał do organizatorów wybuchu powstania listopadowego w Kaliskiem, a następnie został mianowany organizatorem siły zbrojnej w tem województwie. Mianowany generałem brygady, był czynnym przy organizowaniu pułków piechoty i jazdy, gwardji narodowej, pospolitego ruszenia i uzupełnień dla armji. Pod koniec powstania wycofał się z Kalisza, ale wobec upadku powstania poddał się Rosjanom pod Częstochową. Po upadku powstania osiadł w Klonowie i nadal pełnił obowiązki prezesa Ziemstwa Kredytowego w Kaliszu. W czasie partyzantki Zaliwskiego udzielił pomocy i schronienia jednemu z przewódców, Antoniemu Winnickiemu, za co uwięziony w twierdzy Zamościu, zmarł tamże 1834 r.

 

Askenazy, Napoleon a Polska, W. 1919; Kukiel M., Dzieje wojska polskiego w dobie napoleońskiej, W. 1918, I; Barzykowski Stan., Historja powstania listopadowego, P. 1885; Staszewski, Kaliski wysiłek zbrojny 1806–1813, Kalisz 1931; tenże, Organizacja siły zbrojnej i działania wojenne w województwie kaliskiem 1831 r., »Roczniki histor.«, VI, P. 1930; tenże, Generał Józef Biernacki, oraz Pamiętnik Józefa B., »Roczniki hist.« XI, P. 1935 i odb. P. 1936. – Archiwum Akt Dawnych w W.: Komisja Rządowa Wojny 3062, Komisja śledcza 10; B. Narodowa w W.: coll. aut. 210 (Korespondencja Dąbrowskiego). Zbiory raperswilskie w Centralnej B. Wojskowej w W.: rkp. 4.

Janusz Staszewski

 
 

Powiązane artykuły

 

Powstanie Kościuszkowskie

Insurekcja kościuszkowska rozpoczęta 24 marca 1794 roku, zakończona 16 listopada 1794 roku, to powstanie narodowe początkowo przeciwko Rosji, później także skierowane przeciwko Prusom. Jedno z najbardziej......

Bitwa Pod Racławicami, 4 kwietnia 1794 r.

24 marca 1794 roku na rynku krakowskim ogłoszony został „Akt powstania obywatelów mieszkańców województwa krakowskiego”, dający początek powstaniu kościuszkowskiemu, jednemu z przełomowych......

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.